سرطان سینه
سرطان سینه یکی از سرطان های شایع در خانم ها می باشد که چیزی حدود 30 درصد سرطان های آنها را شامل می شود. متوسط سن ابتلا به سرطان سینه 50 سال می باشد که 12 سال نسبت به متوسط سن ابتلا در کشورهای دیگری توسعه یافته پایین تر می باشد و این مساله به دلیل جمعیت کشور ما نسبت جمعیت کشورهای پیشرفته است. اینکه سرطان سینه در آقایان مشاهده نمی شود یک باور غلطی می باشد چیزی حدود یک درصد سرطان های سینه در آقایان مربوط به سرطان سینه می باشد.
سرطان سینه عبارتست از رشد سلول های سرطانی بشکل غیر طبیعی. سلول های سرطانی به شکل فراوان رشد کرده و سایر قسمت های بدن را نیز درگیر می کنند. هر عضوی در بدن انسان از انواع سلول مختلف تشکیل شده که به طور معمولی در بدن تقسیم و رشد می کنند. هنگامی که رشد سلول های سرطانی فراگیر شود، توده یا ورم زیر پوست تشکیل می شود. توده یا ورم سینه دو نوع است:
- سرطان خوش خیم: این سرطان درمان پذیر است، به طوریکه اصلا جزو سرطان ها به شمار نمی آید. به راحتی می توان این توده را برداشت و هیچ وقت مجددا رویش پیدا نخواهد کرد. همچنین این توده به سایر اعضای بدن سرایت نمی کند. در واقع این سرطان زندگی انسان را تهدید نمی کند و هیچ آسیب جدی بر او وارد نمی کند. این تومور ها ممکن است در قسمت های حساس بدن مثل چشم یا مغز یا قلب ظاهر شود که عمل این توده ها کمی مشکل است. اما هنگامی که این ورم یا تورمور در پستان ظاهر می شود، برداشتن و از بین بردن آن بسیار آسان خواهد بود.
- سرطان بدخیم: سرطان بدخیم، به معنای رشد سریع سلول های سرطانی است. در این سرطان برعکس سرطان خوش خیم، سلول ها به سرعت در بدن منتشر شده و سایر اعضا را درگیر می کند. در کل وجه نامگذاری سرطان بدین دلیل است که سلول آُسیب دیده و سرطانی توانایی تخریب و از بین بردن همه بافت های مجاور خود را دارد. سلول سرطانی در هر سرطان به این شکل است و هیچ فرقی میان سرطان پستان یا دیگر سرطان ها وجود ندارد.
این سرطان در همه رده سنی خانم ها ایجاد می شود. باور اشتباه که مردم می پندارند فقط زنان بالای 40 سال به این بیماری مبتلا می شوند را باید به کلی از بین برد. سرطان از کانال های شیری پستان شروع شده و به صورت توده متورمی ظاهر می شود که با کمی فشار بیمار احساس درد فراوانی می نماید.
معمولا در این سرطان نوک پستان فرو رفته و با درگیر شدن سایر قسمت های پستان رنگ و حالت پوست تغییر خواهد کرد. هنگامی که بافت های دیگر درگیر شدند، می توان گفت پوست پستان حالتی شبیه پوست پرتقال می شود. زیرا در این حالت غدد لنفاوی کاملا درگیر شده اند و سرطان به حالت پیشرفته تبدیل شده است.
فاکتورهای خطر ابتلا به سرطان سینه
- فاکتورهای خطر غیرقابل اصلاح
از جمله این فاکتورها می توان به سن و جنسیت ژنتیک اشاره کرد. حدود 5 تا 10 درصد کلیه سرطان های سینه می تواند ژنتیکی می باشد. طولانی شدن دوران قاعدگی زودرس یا یائسگی دیررس از جمله فاکتورهای خطرغیرقابل اصلاح هستند
از جمله موارد دیگر قد بلند وضعیت اقتصادی و اجتماعی بالا و سابقه یک بیماری خوش خیم سرطان به نام هایپرپلازی پرولیفراتیو می باشد که فاکتور دیگر ابتلا به این بیماری است.
- فاکتورهای خطر قابل اصلاح
این فاکتورها از اهمیت بیشتری برخوردار است و با اصلاح کردن آنها می توان شانس ابتلا به این بیماری را به طور کامل کاهش داد. مهم ترین این فاکتورها چاقی می باشد. داشتن بی ام آی 30 مصرف چربی های اشباع شده تا 30 درصد می تواند شانس ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد خصوصا اینکه در دوران یائسگی باشند. همچنین مصرف الکل به علت افزایش دادن میزان استروژن در خون یکی از فاکتورهای خطر ابتلا به این بیماری می باشد. مصرف قرص های ضدبارداری خوراکی که به صورت طولانی مدت ادامه پیدا کند می تواند شانس ابتلا به سرطان سینه را نیز افزایش می دهد و از آن مهم تر هورمون درمانی های جایگزین در دوران یائسگی است که 35 تا 50 درصد شانس ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.
علائم سرطان سینه
علائم سرطان پستان در هر فرد متفاوت است. برخی از علائم رایج این سرطان عبارتست از:
- رشد و ورم بافت پستان که در نهایت منجر به ایجاد بافت سفت و سختی زیر پوست می شود.
- ایجاد هر تغییر غیر طبیبعی و قابل ملاحظه در پستان
- ورم و بزرگ شدن پستان
- ورم زیر بغل، این ورم در اثر تورم غدد لنفاوی به وجود می آید.
- احساس سنگینی سینه
- افزایش دمای بدن، تب
- کوچک شدن یا فرو رفتگی نوک پستان به سمت داخل
- درد در پستان
- سفت و خشک شدن پوست سینه
- هر تغییر غیر طبیعی در نوک پستان
- خروج خون از نوک سینه، ممکن است این خونریزی از یک سینه یا از هر دو سینه باشد که بسته به میزان پیشرفت سرطان دارد.
- تغییرات پوست پستان، این تغییرات می تواند بصورت خشن شدن پوست یا قرمز شدن آن و… باشد.
- ترشح مایعات از نوک پستان، که معمولا این ترشحات زرد رنگ است.
- ورم تومور موجود در پستان که ممکن است همراه درد یا بدون درد باشد.
- تغییر رنگ پوست پستان
- احساس درد در زیر بغل
در ویدئو مقابل می توانید صحبت های یکی از بیماران دکتر مریم شریفی که به سرطان سینه مبتلا بود و درمان شده است را بشنوید . این خام 37 ساله با کمک روش های درمان بهترین متخصص جراحی پستان دکتر مریم شریفی تحت درمان قرار گرفته است.
علل ابتلا به سرطان پستان
علل ابتلا به سرطان پستان تا کنون به صورت قطعی مشخص نشده اند اما می توان گفت موارد زیر احتمال ابتلا به بیماری سرطان پستان را افزایش می دهند:
- افزایش سن: افزایش سن می تواند خطر ابتلا به بیماری سرطان پستان را افزایش دهد. اما باور اشتباه اینکه زنان جوان به سرطان سینه دچار نمی شوند را باید به کلی از بین برد.
- عامل ژنتیکی: زنانی که در خانواده سابقه ابتلا به بیماری سرطان سینه یا سرطان تخمدان یا سرطان رحم دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری سرطان پستان هستند. اگر در یک خانواده ای دو شخص مبتلا به این سرطان باشند لزوماً بدین معنی نیست که آنان ژن های مشترکی دارند. بلکه این بیماری بسیار شایع بوده و بصورت صد در صد وابسته به ژنتیک نیست بلکه عامل وراثتی در آن دخیل است.
- سرطان خوش خیم: زنانی که سابقه ابتلا به بیماری سرطان خوش خیم دارند (مانند تومور خوش خیم در پستان)، بیشتر از سایر زنان در معرض خطر ابتلا به بیماری سرطان پستان بدخیم هستند.
- استروژن: با افزایش سن زن و قطع قاعدگی و نزدیک شدن زن به یائسگی احتمال ابتلا به سرطان سینه افزایش می یابد. زیرا هورمون استروژن بصورت چشمگیری در این مرحله کاهش یافته و خطر ابتلا به بیماری سرطان را افزایش می یابد.
توصیه می شود بعد مطالعه این مطلب درباره نقش استرس در سرطان پستان را بخوانید.
- افزایش وزن ناگهانی: افزایش وزن ناگهانی به شدت خطر ابتلا به بیماری سرطان پستان را افزایش می دهد، چرا که زمان افزایش وزن هورمون استروژن در بدن کاهش می یابد و فرد در معرض ابتلا به بیماری سرطان سینه قرار می گیرد.
- چاقی و اضافه وزن: اضافه وزن با خطر ابتلا به سرطان سینه رابطه مستقیم دارد. لذا به همه بانوان توصیه می شود تا وزن خود را در حالت طبیعی نگه داشته و از افزایش وزن بصورت جدی خودداری نمایند. متذکر می شویم که اضافه وزن نه فقط در سرطان سینه بلکه در بعضی سرطان های دیگر نیز تاثیرگذار است.
- قطع قاعدگی در سنین بالا
- زیاده روی در نوشیدن مشروبات الکلی و سیگار: مصرف دخانیات و نوشیدن مشروبات الکلی از مهمترین عامل ازدیاد خطر ابتلا به سرطان پستان است.
- مصرف برخی داروهای هورمونی: مصرف داروهای هورمونی می تواند خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد، کاهش یا افزایش هر هورمون در بدن مثل استروژن یا پروژسترون می تواند خطر ابتلا به سرطان را افزاش دهد.
پیشنهاد می شود روزانه یک یا چند ساعت از روز را به ورزش و فعالیت های نرمشی اختصاص داده و همواره غذای مناسب و بهداشتی مصرف نماید. مصرف غذای مناسب از جمله سبزیجات تازه می تواند باعث پیشگیری از خطر ابتلا به سرطان شود.
افراد مبتلا به سرطان می توانند با کمک بهترین جراح سرطان سینه در تهران در این مقاله آشنا شوند.
مراحل سرطان سینه
مراحل گسترش سرطان سینه بر اساس اندازه تومور و چسبندگی آن به سینه بیرونی، عضلات قفسه سینه و غدد لنفاوی زیر بغل است ، این بیماری به 5 مرحله تقسیم می شود. همچنین می توانید اطلاعات کامل درباره درجه بندی سرطان سینه را در این مقاله بخوانید.
مرحله صفر: دراین مرحله دو نوع تومور موجود می باشد. تومور سرطانی بدخیم که در غدد شیردهی منتشر می شوند. این حالت قبل از سرطان است و ممکن است به غدد دیگر بدن منتشر، وگسترش پیدا کند. تومور سرطان موضعی که در لوب ها منتشر می شود، غالبا بدخیم نمی باشد.
مرحله اول: در این مرحله اولین نشانه ها در سرطان نمایان می شود که هنوز درسینه است وبه قسمت های دیگر بدن گسترش پیدا نکرده است.
مرحله دوم: این نیز یک مرحله همانند مرحله اولیه است که سرطان ممکن است بافت های مجاور سینه را آلوده کند یا در غدد لنفاوی زیر شکم گسترش یابد. این مرحله در دو درجه تقسیم می شود.
- درجه اول: اندازه تومور در مرحله اول با وجود سلول های سرطانی در غدد لنفاوی 2 سانتیمتر نباید باشد.
- درجه دوم: در مرحله دوم به اندازه 5 سانتیمتر یا بیشتر متورم می شود اما غدد لنفاوی را شامل نمی شود.
مرحله سوم: این مرحله که با عنوان سرطان موضعی پیشرفته نامیده می شود، افزایش میزان شیوع در غدد لنفاوی زیر بغل برای رسیدن به بافت اطراف سینه است، این مرحله در 3 درجه تقسیم می شود.
- درجه اول: تومور در مرحله اول به 5 سانتیمتر فراترمی رود، وسلول های سرطانی در غدد زیر بغل منتشر می شود که به یکدیگر یا عروق مجاور متصل می شوند.
- درجه دوم: تومور به بافت های مجاور و عضلات قفسه سینه گسترش می یابد و غدد لنفاوی تحت تاثیر قرار می گیرند و به یکدیگر متصل می شوند.
- درجه سوم: غدد لنفاوی زیر استخوان وداخل قفسه سینه قرار می گیرد.
مرحله چهارم: دراین مرحله سرطان در قسمت های خارج از ناحیه سینه مانند ریه، کبد و دیگر اجزای بدن گسترش یافته است، نمایان کردن مراحل استقرار آن مهم است تا به درمان وموفقیت در جراحی کمک کند. میزان درمان 5 سال طول می کشد، که به مرحلی تقسیم می شود.
برای جلوگیری از پیشرفت سرطان سینه خواندن این مقاله می تواند کمک کننده باشد.
عوامل ابتلا به سرطان سینه
عوامل زیادی برای ابتلا به سرطان سینه در خانم ها وجود دارد بسیاری ازاین عوامل که ممکن است به سرطان سینه منجر شود، خطرناک و گیج کننده هستند. بهترین روش مشورت با یک پزشک متخصص است.
مهمترین عوامل سرطان سینه عبارتند از:
- جنسیت افراد: سرطان سینه در زنان بیشتر از مردان رخ می دهد..
- سن افراد: افراد بالای 50 سال به انواع بیماری ها وعفونت ها آسیب پذیر ترند.
- تاریخچه: سابقه بیماری در خانواده یکی از موثرترین علل ابتلا به سرطان است. بخصوص در مواردی که این بیماری در اعضای درجه اول، یعنی مادر یا خواهر وجود داشته باشد، افزایش می یابد.
- ژنتیک: افزایش احتمال ابتلا به سرطان سینه ازطریق ژنتیک امکان پذیر است.
- قاعدگی اولیه: با قاعدگی، هورمون های زنانه در بدن گسترش می یابند، به خصوص هورمون استروژن، که بر میزان نسبی بافت سینه تأثیر منفی دارد و بنابراین خطر ابتلا به سرطان دخترانی را که قبل از سن دوازده سالگی شروع به قاعدگی می کنند، افزایش می دهد. همچنین خانم هایی که با سن 55 سال هنوز سیکل قاعدگی آنان ادامه دارد.
- زایمان های متعدد در خانم ها: هرچه خانم ها دیر مادر شوند، بیشتر هورمون استروژن، که بر فعالیت سلول ها، به ویژه سلول های سینه تاثیر می گذارد، میزان بروز سرطان را افزایش می دهد. زایمان نیز در برابر سرطان محافظت می کند. زایمان کمتر، خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهد.
- هورمون درمانی: استفاده از داروهای هورمونی بیش از 10 سال بر روی سلول و سیستم دفاعی بدن، به ویژه در زنانی که قرص های ضد بارداری و استروژن مصرف می کنند، تاثیر می گذارد.
- درمان با اشعه: قرار گرفتن در معرض اشعه، به ویژه در ناحیه قفسه سینه، بر روی سلول ها تأثیر زیادی گذاشته ودر خارج کردن این سلول های سرطانی کمک شایانی می کند.
- عادت های بد روزمره :افزایش وزن(چاقی)، استعمال دخانیات و مشروبات الکلی
- عوامل دیگری نیز وجود دارند که خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهند، اما موارد ذکر شده اهمیت بالایی دارد. خانم هایی که پوست تیره دارند، بیشتر به سرطان سینه نسبت به خانم های دارای پوست سفید دچار می شوند، همچنین خانم هایی که در شهر های بزرگ زندگی می کنند، بیشتر مستعد سرطان سینه هستند.
می توانید مقاله تکمیلی تر در رابطه با سن سرطان سینه را نیز در ادامه بخوانید.
تشخیص سرطان سینه
سرطان سینه گاهی اوقات پس از رسیدن به مراحل پیشرفته نمایان می شود که درمانش بسیار سخت خواهد بود، بنابراین توصیه می شود که خانم های بالای 20 سال برای معاینه اولیه هر چه زودتر اقدام کنند. معاینه برای خانم های بالای 35 سال بسیارضروری است.
پزشکان متخصص، آزمایشات لازم را برای بیماران مبتلا به سرطان سینه یا کسانی که مبتلا به سرطان سینه هستند، انجام می دهند. تشخیص با ارزیابی نتایج آزمایش های زیر انجام می شود:
- معاینه بالینی سینه
- تصویربرداری با اشعه
- هر گونه تغییر در شکل سینه و یا وجود توده در زیر پوست
- ترشحات زرد شیری
- بررسی بافت ها
- بیوپسی
- معاینه سونوگرافی
- سی تی اسکن برای گسترش سرطان در سایر اعضای بدن
- اسکن استخوان برای تشخیص گسترش سرطان به استخوان
- توموگرافی تابش پوزیترون (PET اسکن) به تعیین مرحله دقت در موارد پیشرفته بسیار مفید است.
در مقاله تشخیص سرطان سینه در منزل می توانید نحوه خودآزمایی پستان را بیاموزید.
درمان سرطان سینه
برای درمان این بیماری ابتدا فرد باید به پزشک مراجعه کرده تا از وجود توده اطمینان یابد. در صورتی که توده پستانی خوش خیم و یا بد خیم باشد مسیر های درمانی متفاوت خواهد بود. از این رو می توان برای درمان این بیماری از شیمی درمانی، پرتو درمانی و یا دارو درمانی بهره برد. اگر فرد با هیچ یک از این سه راه درمان نشود گزینه آخر برای جلوگیری از رشد سلول ها برداشت بافت سینه است.
لازم به ذکر است که درمان سرطان سینه بر اساس مراحل آن صورت خواهد گرفت، لذا مراجعه به هنگام به پزشک و تشخیص زودهنگام می تواند از بروز آسیب های ناشی از روش های درمانی جلوگیری کند.
در حال حاضر برای حفظ بافت پستانی و در عین حال حذف توده می توان از جراحی لامپکتومی بهره برد، در غیر این صورت تنها راه درمانی جراحی ماستکتومی و یا حذف کامل پستان خواهد بود.
- برداشتن توده سرطانی
- ماستکتومی کامل سینه: هدف قرار دادن سینه بدون غدد لنفاوی یا ماهیچه های قفسه سینه در پشت سینه است. این روش در صورتی انجام می شود که یک توده وجود داشته باشد، که نمی تواند برداشته و یا با تابش درمان نشود.
- ماستکتومی اشباع شده: هدف تشخیص غدد لنفاوی زیر شکم است و بدان معنی که یک غدد لنفاوی بزرگ در طول معاینه فیزیکی وجود داشته باشد.
- انسداد غدد لنفاوی و برداشتن آن: هدف، تعیین میزان گسترش آن در غدد لنفاوی است اما برداشتن غدد لنفاوی منجر به برخی عوارض جانبی مانند: اختلال عصبی، درد های مزمن و… می شود.
- تورم دست، و قرمزی، ایجاد مایع وعفونت های مکرر: تنها درمان فیزیوتراپی می باشد. بنابراین پزشکان ترجیح می دهند از برداشتن تمام غدد لنفاوی خودداری شود.
درطول مقاله جراحی سرطان سینه می توانید اطلاعات تکمیلی در رابطه با این جراحی پیدا کنید و با مطالعه مقاله مراقبت های پس از جراحی سرطان سینه می توانید از قدامات و مراقبت های بعد از عمل اطلاع پیدا کنید.
سوالات متداول
سرطان وقتی اتفاق می افتد که سلولهای یک قسمت از بدن شروع به رشد خارج از کنترل میکنندو برای سلولهای طبیعی بدن مزاحمت ایجاد میکنند.در حالت طبیعی سلولهای بدن طبق قاعده خاصی تکثیر میشوند اما در سرطانها تکثیر و رشد سلولی بدون قاعده و قانون است.این سلولها علاوه بر رشد در منطقه اولیه ممکن است از طریق خون به ارگانهای حیاتی بدن رفته و با رشد خود آسیبهای جدی به این اعضا وارد نموده و باعث ناتوانی و حتی مرگ بیمار شوند.این رشد در منطقه ای غیر از محل اولیه تومور را متاستاز میگویند.
سرطان سینه از سلولهای مجاری شیری یا غدد سینه منشأ گرفته و اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود چون محدود به قسمتی از سینه است به راحتی و بدون برداشتن تمام سینه قابل درمان است اما اگر این توده ها زود درمان نشوند و رشد کنند به غدد لنفاوی زیر بغل و سپس به بقیه ارگانهای بدن انتشار پیدا میکنند و در این مرحله درمان مشکل و پر هزینه و کم نتیجه است لذا توصیه میشود به محض اینکه متوجه توده ای در سینه شدید بدون اتلاف وقت به پزشک مراجعه کنید.
علائم سرطان سینه
ممکن است بخواهید بدانید که با شناختن این علائم میتوانید به محض بروز آن را بشناسید و برای درمان اقدام کنید.
لازم به ذکر است که ممکن است علائم گفته شده، نشانه های سرطان نباشد. اما در صورتی که این علائم جدی است حتما و سریعا به جراح سینه مراجعه شود. از جمله مهمترین علائم سرطان سینه عبارتند از :
1-وجود توده در سینه، این توده ها معمولاً بدون درد هستند و به صورت یک تودهی گرد یا بیضی احساس میشوند.
2-سفت شدن قسمتی از نسج سینه : این سفتی اگر قبل از عادت ماهیانه شروع شود و پس از آن از بین برود طبیعی و مربوط به تغییرات هورمونی بدن است اما اگر ثابت باشد و پس از عادت به همان صورت سفت بماند حتماً باید پیگیری شود.
3-فرو رفتگی نوک سینه که جدید ایجاد شده باشد: بعضی از بانوان از ابتدا دارای سینه هائی با نوک فرو رفته هستند که این یک موضوع ارثی است و ربطی به سرطان ندارد.
4-فرو رفتگی قسمتی از پوست سینه که معمولاً با معاینه روبه روی آینه بهتر مشخص میشود.
5- زخم یا پوسته پوسته شدن نوک سینه: که به راحتی بهبود نمی یابد و به درمان های معمول جواب نمیدهد.
6-بزرگ شدن غدد لنفاوی زیر بغل : گاهی سرطان سینه با بزرگ شدن غدد لنفاوی زیر بغلخود را نشان میدهد، بزرگ شدن غدد لنفاوی زیر بغل علل دیگری مانند عفونت نیز میتواند داشته باشد اما اگر این غدد سفت و در حال رشد باشند باید جدی گرفته شوند.
آیا میتوان با وجود سرطان پستان به نوزاد شیر داد؟
حتی با وجود پرتودرمانی هم میتوانید به نوزادتان شیر بدهید اما ممکن است حجم شیرتان، تحت تأثیر قرار گرفتن در معرض پرتو کم شده باشد. با توجه به نوع عمل جراحی که انجام دادهاید، شیردهی شما میتواند تحت تأثیر قرار بگیرد. اما مطمئن باشید که با شیر دادن، سلولهای سرطانی به نوزادتان منتقل نمیشوند.
آیا پس از درمان سرطان پستان میتوان باردار شد؟
با اینکه در برخی از روشهای درمانی سرطان پستان، داروهایی که به کار گرفته میشوند، میتوانند بر قدرت باروری تأثیر بگذارند، اما هستند زنان زیادی که با این وجود بارداری شدهاند. بهترین زمان برای اینکه با پزشکتان درباره بارداری صحبت کنید پیش از شروع درمان است.