در این مقاله قصد داریم تا در مورد جراحی سرطان سینه صحبت کنیم. سرطان یکی از بیماری های رایج در جهان و به خصوص در ایران است. نکته تاسف آور در مورد سرطان پستان در ایران این است که نسبت به استاندارد های جهانی سن ابتلاء به سرطان در ایران پایین تر است. این مطلب به این معنی است که افراد جوان بیشتری در ایران به سرطان مبتلاء می شوند. نکته قابل توجه در مورد این بیماری این است که درمان قطعی برای آن وجود ندارد. داروهای شیمی درمانی تنها داروهایی هستند که برای این بیماری مورد استفاده قرار می گیرند. البته علاوه بر داروهای شیمی درمانی روش های دیگری نیز برای درمان این بیماری وجود دارد که می توان به پرتودرمانی و جراحی اشاره کرد. روش پرتودرمانی هم مانند داروهای شیمی درمانی است با این تفاوت که عوارض به نسبت کمتری دارد.
روش های جراحی سرطان سینه به مراتب می توان گفت روش های موثرتر و کم عوارض تری نسبت به داروهای شیمی درمانی سرطان سینه هستند. اما نکته مهم در مورد این روش این است که تنها زمانی می توان از این روش ها استفاده کرد که بیمار توانایی بدنی برای تحمل روش تهاجمی مثل جراحی را داشته باشد. علاوه بر این، جراحان معتقدند که این روش تنها زمانی موثر خواهد بود که تومور به صورت گسترده در بدن نباشد و قابلیت متاستاز نیز نداشته باشد. با ما در این مطلب همراه باشید تا با روش جراحی سرطان سینه (Breast Cancer Surgery) بیشتر آشنا شویم.
معرفی جراحی سرطان سینه
این روش درمانی البته همراه با روش هایی چون شیمی درمانی و یا هورمون درمانی انجام می شود. از نظر بهترین متخصصان جراحی سرطان پستان، درمان مناسب برای سرطان سینه روش جراحی است، علت آن هم این است که بافت سینه یک بافت متراکم و غنی از رگ های خونی و لنفاوی است. به همین علت روش هایی چون شیمی درمانی و پرتودرمانی که سبب ایجاد التهاب در بافت و سلول ها می شوند، علاوه بر اینکه ممکن است تاثیرات درمانی بالایی نداشته باشند، در بسیاری از موارد سبب افزایش قابلیت های سلولی چون متاستاز می شوند. پس به همین علت است که روش جراحی با وجود تهاجمی بودن آن بهترین درمان برای سرطان سینه تشخیص داده می شود. جراحی سرطان سینه با توجه به میزان و محل درگیری انواع مختلفی دارد که در ادامه بیشتر با آن آشنا خواهیم شد.
در فیلم زیر می توانید نحوه خارج کردن توده از سینه توسط دکتر مریم شریفی را ملاحظه نمایید:
انواع جراحی سرطان سینه
بر اساس اینکه توده های سرطانی در کجا و با چه شدتی ایجاد شده باشند، نوع جراحی سرطان سینه هم متفاوت خواهد بود. بر همین اساس چهار روش جراحی برای سرطان سینه وجود دارد که در ادامه به بررسی جزئی تر آن ها می پردازیم:
1. جراحی ماستکتومی
در این روش جراحی به علت اینکه توده های سرطانی بیشتر قسمت های بافت سینه را درگیر کرده اند، جراح کل بافت سینه از جمله نوک را خارج می کند و فقط غدد لنفاوی باقی می ماند. در عمل ماستکتومی، میزان برداشت بافت سینه به میزان گسترش تومور سرطان و میزان درگیری بافت های اطراف آن بستگی دارد. گاهی جراح تشخیص می دهد که علاوه بر توده سرطانی و بافت پستان، نیاز است تا گره های لنفاوی زیر بغل هم برداشته شود.
2. جراحی لامپکتومی
در این روش جراحی، توده های سرطانی و تنها بخشی از بافت سینه برداشته می شود. این روش زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که توده های توموری همه بافت سینه را درگیر نکرده باشد. متخصصین اعتقاد دارند انجام این روش زیاد مطمئن نیست و در صورتی که توده های توموری بسیار کوچک باشد می توان از این روش استفاده کرد. به دلیل این که این جراحی بر خلاف ماستکتومی تنها بخشی از بافت پستان را برمی دارد، به آن جراحی حفظ پستان یا محافظت از پستان هم گفته می شود.
3. جراحی خارج کردن غدد لنفاوی نزدیک توده
زمانی که توده ی توموری در اطراف غدد لنفاوی باشد، روش جراحی بسیار متفاوت خواهد بود. توده هایی که در کنار غدد لنفاوی هستند، بسیار مستعد رشد و متاستاز هستند. به همین منظور روش جراحی آن ها با حساسیت بسیار بالاتری صورت می گیرد.
4. بازسازی پستان
روش دیگری برای جراحی سینه وجود دارد که در آن بافت سینه به طور کامل برداشته می شود و سپس برای فرد با استفاده از پروتز و یا فیلرها سینه جایگزین می شود. این روش بازسازی سینه نامیده می شود. در این روش علاوه بر اینکه بیماری فرد به صورت موثری درمان می شود، همچنین از نظر ظاهر و زیبایی هم مشکلی برای فرد ایجاد نمی شود.
بیشتر بخوانید: جراحی تخلیه سینه
عوارض بعد از جراحی سرطان پستان
روش جراحی سرطان سینه اگر توسط یک جراح خوب سرطان سینه صورت گیرد، از بسیاری از جهات برای افراد بی خطر است و معمولا عوارض حادی از آن گزارش نمی شود. با این وجود ممکن است عوارض زیر برای افراد ایجاد شود:
- ایجاد خونریزی پی در پی بعد از جراحی که نیاز به معاینه پزشک دارد؛
- ایجاد عفونت در محل جراحی در صورت عدم مراقبت یا عدم رعایت اصول بهداشتی (در صورت جراحی توسط غیرمتخصص)؛
- تجمع مایعات در قسمتی از سینه که در آن جراحی صورت گرفته است.
- ایجاد تورم در قسمت های نزدیک سینه مثل بازوها
- عوارض دیگری هم وجود دارد که مربوط به اثرات استفاده از داروهای بیهوشی می باشد. مثل سرگیجه و سردرد های متوالی.
مراقبت های بعد از جراحی سرطان سینه
- در اتاق ریکاوری همه مراقبت های پس از جراحی چون چک کردن نبض و یا تنفس بیمار باید به صورت پیوسته صورت بگیرد.
- به علت اینکه محل جراحی پانسمان و یا بانداژ خواهد داشت، باید کلیه مراقبت های لازم جهت پاکیزه و استریل ماندن محل پانسمان ها بعد از جراحی صورت گیرد.
- در قسمتی که جراحی صورت گرفته، طبیعی است که فرد احساس بی حسی داشته باشد. پزشکان توصیه می کنند به هیچ وجه محل جراحی را دستکاری نکنید. چون این کار ممکن است سبب تشدید خونریزی و تورم و در افراد شود.
- اگر پس از مراجعه به خانه احساس عفونت و یا تورم داشتید، باید هر چه سریعتر به پزشک اعلام کنید.
- تا 1 ماه بعد از جراحی از رفتن به محیط های گرم و مرطوب چون استخر و سونا خودداری کنید. همچنین سعی کنید زمان حمام را کوتاه باشد.
- داروهای تجویز شده توسط پزشک را حتما طبق برنامه داده شده مصرف کنید.
نتیجه گیری
جراحی سرطان سینه یکی از روش های درمانی موثر برای درمان این نوع از سرطان می باشد. با توجه به اینکه سینه دارای بافت متراکم و غنی از رگ های خونی و لنفاوی است، درمانی هایی چون شیمی درمانی و پرتو درمانی راه حل های موثری برای درمان سرطان سینه نیستند. روش درمانی موثر جراحی می باشد. با اینکه این روش تهاجمی بوده و در برخی افراد عوارض زیادی را ایجاد می کند، اما متخصصین عقید دارند که موثر ترین روش درمان که در بسیاری از موارد سبب درمان قطعی در افراد می شود، روش جراحی می باشد. این روش دارای انواع متفاوتی است که بر اساس نوع بیماری و اندازه توده در سینه می تواند متفاوت باشد. اگر اندازه توده ی توموری در فرد بسیار بزرگ باشد، جراح باید کل بافت سینه را خارج کند.
سوالات رایج در مورد جراحی سرطان سینه
خیر، در تکنیک های جراحی مدرن از روشی استفاده می شود که غده لنفاوی نگهبان حفظ شود و عارضه ادم یا تورم به حداقل برسد.
بر خلاف تصور عموم، این جراحی عملی دردناک محسوب نمی شود و درد آن بسیار کم است. به کمک داروهای تجویزی پزشک، درد خفیف آن نیز قابل کنترل است.
خیر. در صورتی که جراح تشخیص دهد که پستان می تواند حفظ شود، احتمال عود یا متاستاز ناشی از حفظ پستان وجود ندارد. عود سرطان ممکن است حتی بعد از برداشتن کامل پستان هم اتفاق بیفتد و ارتباط با حفظ پستان ندارد. متاستاز نیز به برداشت کامل یا حفظ سینه مرتبط نیست.